در صورت شک در طلوع افتاب یا غروب افتاب نماز صبح یا ظهر وعصر را به چه نیتی بخوانیم و همچنین نیت مافی الذمه برای چه شرایطی ست در ضمن طلوع و غروب افتاب را چطور تشخیص دهیم

نام مرجع تقلید:

آیت الله سیستانی

پاسخ:

با عرض سلام و ادب؛

كسی كه شك در غروب آفتاب داشته باشد و احتمال دهد خورشید پشت كوه ها یا ساختمان‌ها یا درختان مخفی شده باشد تا وقتی كه سرخی طرف مشرق نمایان است و از بالای سر انسان نگذشته، وقت باقی است و اگر شك در زمان غروب آفتاب نداشته باشد، احتیاط واجب است كه نماز ظهر و عصر را تا زمانِ پنهان شدن خورشید و غروب آفتاب به تأخیر نیندازد و در صورت تأخیر، بدون نیّت اداء و قضاء آن را بخواند. و همچنین است در نماز صبح که اگر در طلوع خورسید شک نماید، نماز را بدون نیّت اداء و قضاء بخواند. [1]

مراد از مغرب هم برای كسی كه شك در غروب آفتاب داشته باشد و احتمال بدهد که خورشید پشت كوه ها يا ساختمان ها يا درختان مخفی شده باشد، وقتی است كه سرخی طرف مشرق (حمره مشرقیّه) كه بعد از غروب آفتاب پيدا می‏شود، از بالای سر انسان بگذرد.[2]

شایان ذکر است در تنگی وقت خواندن مستحبات بر انسان حرام میشود؛ بلکه سوره از انسان ساقط می شود، گفتن یك «سُبْحانَ اللهِ‏ِ» در رکوع و سجود كافی است و باید تسبیحات اربعه را یك مرتبه بگوید و اگر به مقدار آن هم وقت ندارد، كافی است یك مرتبه «سُبْحانَ اللهِ‏» بگوید.[3]

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1] توضیح المسائل جامع، ج 1، م 886

[2] فایل ابتدایی و اصلی توضیح المسائل جامع، ج 1، م 2283     

[3] توضیح المسائل جامع، ج 1، م1220، 1245، 1184