سؤال:

با عرض سلام و احترام فراوان

حضرت امام و مقام معظم رهبری در مورد برخی از معاملات شرعی که مؤمنین جهت کسب روزی حلال انجام می دهند حلیت آنها را مشروط به این کرده اند که "برای فرار از ربا نباشد" مثلا در « بیع و شرط - بیع عینه - بیع نقد و نسیه و... »

سؤال این است که در واقع فردی که این معاملات را انجام می دهد قصد رهایی از ربا (یا همان فرار از ربا) را دارد در عین حال قصد جدی معامله را هم می کند، لذا معنای قصد فرار از ربا چندان در این موارد واضح نیست. اگر معنای ظاهری این قید را در نظر بگیریم امر مشکل می شود. آیا مراد همان حرف مشهور مبنی بر قصد جدی داشتن در معامله نیست؟

با تشکر

نام مرجع تقلید:

مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (حفظه الله تعالی)

پاسخ:

با عرض سلام و ادب؛

اگر انگیزه مبتلا نشدن به ربا باشد، ولی به خاطر آن واقعا معامله انجام شود و به آثار آن پایبند باشند، به نحوی که هر کسی که این عمل را ببیند، بگوید در حال معامله هستند، اشکال ندارد. ولی اگر قصد پایبندی به آثار معامله را ندارند، صحیح نیست. و تشخیص آن با خود مکلف است. [1]

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1]  سایت استانها، ویژه نمایندگان مقام معظم رهبری، بخش سوالات نمایندگی ها ، شماره استفتاء: 833147