سؤال

اینکه فقها فرمودند که منظور ازغنا همان چهچهه زدن و چرخاندن صدا در گلو میباشد آیا چهچه خاصی مد نظر است یا مطلق چهچه حتی مثل چهچه های شجریان و افتخاری ودر مداحی مثل چهچه های امثال محمود کریمی لطفا واضح و صریح راهنمایی بفرمایید

نام مرجع تقلید:

مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (حفظه الله تعالی)

پاسخ:

با عرض سلام و ادب؛

موارد مختلف است؛ ولی به طور کلّی غناء عبارت است از ترجیع صدا به نحوی که مضلّ عن سبیل اللّه و مناسب با مجالس لهو و گناه باشد که خواندن به این صورت و گوش دادن به آن مطلقاً حرام است و حرمت غنا و مانند آن، با تعبّد به شرع ثابت شده و از احکام ثابت فقه شیعه محسوب می شود و دائر مدار ملاکات فرضی و آثار روانی و اجتماعی نمی باشد، بلکه تا زمانی که این عنوان حرام بر آن صدق کند، حکم آن حرمت و وجوب اجتناب به طور مطلق است. ضمناً، معظم له اطراب به معنی طرب انگیز بودن را (چه اطراب فعلی باشد و چه شأنی) مقوم معنای غنا و دخیل در حرمت و حلیت آن نمی دانند؛ که تفصیل آن در درس خارج فقه بیان شده است. کلمات طرب و مطرب در کتاب اجوبة الاستفتائات نیز در چاپ جدید آن اصلاح شده است. [1]

توجه نمایید که گوش دادن به غنا به طور مطلق حرام است، چه در خانه به تنهایی شنیده شود و یا در حضور دیگران ، چه در او تأثیر بگذارد یا خیر، چه توسط مرد باشد یا زن، چه به طور مستقیم باشد یا از طریق نوار، چه همراه با نواختن آلات لهو یا آلات موسیقی باشد یا نه، چه در عروسی باشد و چه غیر آن، چه در آن در مجلس حضور داشته باشد یا از بیرون مجلس استماع نماید، چه غنای زن برای شوهرش و بالعکس باشد و قصدش لذت بردن از همسر باشد، چه برای اجنبه یا اجنبیه باشد، حتّی اگر در دعا و قرآن و اذان و مرثیه و غیره باشد، باز هم حرام است. و فرقی بین زبان ها و کشورهای محل تولید وجود ندارد. بنا بر این خرید و فروش و گوش دادن و توزیع این نوارها در صورتی که محتوی غنا یا موسیقی لهوی حرام باشند جایز نیست. [2]

شایان ذکر است؛ حضور در مجلس غنا و موسیقی لهوی مناسب با مجالس لهو و گناه در صورتی که منجر به گوش دادن به موسیقی و خوانندگی لهوی و حرام باشد یا ارتکاب گناه یا تأیید آن شود یا نهی از منکر متوقف خروج از آن مجلس یا شرکت نکردن در آن باشد باید انسان در آن مجلس شرکت نکند و اگر در آن حضور دارد آنجا را ترک کند. ولی در صورت شک در موضوع، حضور در آن مجلس و گوش دادن به آن فی نفسه اشکال ندارد. [3]

برای اطلاع از فتاوای تخصصی و تفصیلی مقام معطم رهبری در باب "غناء" اینجا را کلیک نمایید.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1]  سایت استانها، ویژه نمایندگان مقام معظم رهبری، بخش سوالات نمایندگی ها ، شماره استفتاء: 387346 –   اجوبة الاستفتائات، فصل کسب های حرام، موسیقی و غنا، ص268 و 269، س 1133 و 1138 و 1139 – همان، ص 271 تا 273، س 1149 و  1155 و 1156 – منتخب المسائل، مسائل فرهنگی و اجتماعی، ص114، م456 – جوابهای ثابت، ویژه نمایندگان کشوری، فصل 7، (مکاسب محرّمه) ص12، م 91 –  رساله آموزشی معظم له، ج2، از ص121 تا ص137، درس 27 و 28 و 29، فصل چهارم: معامله با عمل محرم (21 تا 23)، گفتار هفدهم: غنا – مکاسب محرمه معظم له، ج262، ص4 و 5 – همان، ج316، ص10 –  موسوعه فقهی تحقیقات و استفتائات واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهرا (سلام الله علیها)، قم، مجموعه احکام 12، قسمت غناء، ص7  –

[2] اجوبة الاستفتائات، فصل کسب های حرام، موسیقی و غنا، از ص 268 تا ص271، برگرفته از س1136 و 1142 و 1143 و 1149 و 1151 و 1153 و 1156 – استفتائات جدید مقام معظم رهبری (معاونت ارتباطات حوزه ای دفتر مقام معظم رهبری- بخش استفتائات)، ویژه نمایندگان کشوری، ص42، س115 –  منتخب المسائل، مسائل فرهنگی و اجتماعی، ص115، م458 – استفتاء کتبی ویژه، شماره: 891028  –  راهنماى فتاوا ، چند استفتاء از محضر حضرت آیت الله خامنه ای (دام ظله)، س4 –  رساله آموزشی معظم له، ج2، از ص121 تا ص137، درس 27 و 28 و 29، فصل چهارم: معامله با عمل محرم (21 تا 23)، گفتار هفدهم: غنا – مکاسب محرمه معظم له، ج262، ص4 و 5

[3] سایت استانها، ویژه نمایندگان مقام معظم رهبری، بخش سوالات نمایندگی ها ، شماره استفتاء: 385356 – منتخب المسائل، مسائل فرهنگی و اجتماعی، ص119، م474 – جوابهای ثابت، ویژه نمایندگان کشوری، فصل 7 (مکاسب محرّمه)، ص13، م100–   اجوبة الاستفتائات، فصل کسب های حرام، موسیقی و غنا، ص266، س1129