سؤال:

 بسمه تعالی

سلام علیکم

در مساله 4 رساله حضرت آیت الله وحید خراسانی آمده است :

" اگر بين دو مجتهد يا بيشتر در فتاواى مورد ابتلا علم به اختلاف باشد ـ اگر چه اجمالا ـ در صورتى كه بداند يا حجّت شرعيّه بر تساوى آنان در علم باشد بايد به فتواى كسى كه فتواى او مطابق با احتياط است عمل كند ، و چنانچه فتواى يكى از آنان مطابق با احتياط نباشد ـ مثل اين كه يكى فتوا به قصر و ديگرى فتوا به تمام بدهد ـ احتياط كند به جمع بين آن دو.

و اگر احتياط ممكن نباشد ـ مثل اين كه يكى فتوا به وجوب عملى و ديگرى فتوا به حرمت عملى بدهد ـ يا مشقّت داشته باشد بنابر احتياط بايد به فتواى كسى كه ورع او در فتوا دادن بيشتر است عمل كند ، و اگر در اين جهت هم متساويند مخيّر است.

و همچنين است در غير اين صورت ـ چه وجود اعلم معلوم ولى معيّن نباشد و يا وجود اعلم محتمل باشد ـ اگر احتياط ممكن بوده و مشقّت نداشته باشد.

و اگر احتياط ممكن نباشد يا مشقّت داشته باشد ، در صورتى كه وجود اعلم معلوم ولى معيّن نباشد ، چنانچه احتمال اعلميّت در يك طرف بيشتر باشد بايد به فتواى او عمل كند ، و اگر مساوى باشد بنابر احتياط بايد به فتواى اورع در فتوا عمل نمايد و اگر در اين جهت هم متساويند مخيّر است.

و در صورتى كه وجود اعلم محتمل باشد بنابر احتياط بايد به فتواى كسى كه گمان دارد يا احتمال مى دهد اعلم است يا احتمال اعلميّت در او اقوى است عمل كند ، و گرنه بنابر احتياط بايد به فتواى اورع در فتوا عمل نمايد ، و اگر در اين جهت هم متساويند مخيّر است." با توجه به این مساله بنده تا کنون بین حضرت آیت الله سیستانی و وحید خراسانی (حفظهما الله تعالی) احتیاط می کردم. حال در رابطه با موضوع تسهیلات و وام بانکی با توجه به تفاوت نظر این دو بزرگوار و ضرورت استفاده از تسهیلات مسکن و مشقت احتیاط در این مساله برای بنده، آیا می توانم در این مساله خاص از حضرت آیت الله سیستانی تقلید نمایم؟

نام مرجع تقلید:

آیت الله العظمی وحید خراسانی (حفظه الله تعالی)

پاسخ:

با عرض سلام و ادب؛

چنانچه وظیفه شرعی شما احتیاط بین این 2 مرجع بزرگوار (حفظهما الله تعالی) باشد، در این مساله نمیتوانید به حرف یک مرجع کنید و باید از راه حلی وارد شوید که هر دو بزرگوار قبول داشته باشند. مثلاً (راه حل هایی که ظاهراً مورد قبول هر دو بزرگوار است) میتوانید به یکی از راه های ذیل عمل نمایید: (توضیح هر کدام را لازم بود، مجدد سوال نمایید.)

1) مصالحه

برای اطلاع از توضیحات کامل و تفصیلی این راه حل (برای هر بانکی حتی برای بانک های خصوصی و تعاونی های مالی و اعتباری) اینجا را کلیک نمایید.

2) افزایش نرخ سود در عقود اسلامی (غیر قرض)

3) افزایش مدّت قرارداد در عقود اسلامی (غیر قرض)

4) انعقاد معامله جدید نسیه با لحاظ سود بیشتر

5) فسخ یا اقاله معامله قبل و انعقاد بیع یا مصالحه جدید [1]

برای اطلاع از حکم و روش کامل تسهیلات فروش اقساطی و راه حل آن (فیلم سخنرانی استاد) اینجا را کلیک نمایید.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1] جزوه تخصصی "احکام بانک ها و مؤسسات مالی اعتباری و صندوق های قرض الحسنه"، از ص45 تا ص51 – استفتاء مکتوب از معظم لهما – توضیح المسائل جامع، ج2، فصل احکام بانکداری – بحث مطرح شده در جلسه هم اندیشی در دفتر معظم له با حضور نمایندگان ویژه معظم له و مجتهدین معظم (حفظهم الله تعالی (