سؤال:

 سلام علیکم والرحمه. اعظم الله اجورکم. حقیر مقلدِ آیت الله العظمی وحیدخراسانی دام ظله بوده و مرجع فالأعلم ام هم آیت الله العظمی سیستانی دام ظله می باشد. سوال‌ شرعی داشتم از خدمتتون پیرامون رعایت ترتیب سمت راست و چپ؛ نظر آیت الله وحید در این خصوص این است که: "در غسل ترتیبی باید به نیت غسل ، اوّل سر و گردن ، بعد بدن را بشوید ، و بنابر احتیاط واجب اوّل طرف راست و بعد طرف چپ بدن را بشوید ، و اگر عمداً یا از روی فراموشی و یا به واسطه ندانستن مسأله سر را بعد از بدن بشوید ، کفایت می کند بدن را دوباره بشوید ،واگر طرف راست را بعد از طرف چپ بشوید ، بنابر احتیاط واجب طرف چپ را دوباره بشوید ، و تحقّق غسل ترتیبی به حرکت دادن هر یک از سه عضو زیر آب به قصد غسل محلّ اشکال است" و نظر آیت الله سیستانی در این مسئله شرعی این است که: "کافی است اول تمام سر و گردن و بعد بدن را به نيت طهارت از جنابت بشويید ، و بهتر آن است كه اول طرف راست ، بعد طرف چپ بدن را بشويید. و چنانچه با دوش غسل می کنید به احتياط واجب قبل از شستن سر و همچنین قبل از شستن بدن از زیر دوش كنار رفته ، سپس غسل آن جزء را شروع نماييد" ***حال سوال شرعی ام این است که با توجه به اینکه نظرات آیات عظام وحید و سیستانی را خدمتتان عرض کردم، آیا می توانم در این مسئله شرعی را یعنی رعایت کردن سمت چپ و راست در غسل ترتیبی را به فتوای فالأعلم ام یعنی آیت الله سیستانی رجوع نمایم یا خیر؟

نام مرجع تقلید:

آیت الله العظمی وحید خراسانی (حفظه الله تعالی)

پاسخ:

با عرض سلام و ادب؛

در فرض سوال که مرجع معظم شما احتیاط واجب دارند، رجوع به فالاعلمتان در این مساله بلامانع است.

لذا چنانچه فالاعلمتان آیت الله العظمی سیستانی است (بنا بر آنچه فرموده اید) می توانید به معظم له رجوع کرده و از حالا به بعد رعایت ترتیب بین سمت راست و چپ را مراعات نکنید، گرچه احتیاط مستحب و بهتر عمل به ترتیب است.

شایان ذکر است؛ غسل های گذشته ی شما اگر رعایت ترتیب بین سمت راست و چپ مراعات نشده، چنانچه با قصد قربت انجام شده، اگر در حال حاضر نیت فالاعلم نمایید، محکوم به صحت است. [1]

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1] منهاج الصالحین، الصفحة التاسعة عشر، م31 / توضیح المسائل، ص193 و 194، م7 / احکام جوانان، ص39 / احکام مهاجران، ص100 و 101 /