خاراندن بدن در نماز - حکم تکان خوردن بدن در نماز [مبطلات نماز]

سؤال:

اگرهنگم خوندن حمد وسوره یاتسبیحات اربعه دست رابرای خاراندن به بالاببریم امانخارانیم وپایین بیاوریم حکم تکان خوردن راداردودرکل تکان خردن درشرایط مختلف نماچه حکمی دارد

 

نام مرجع تقلید:

آیت الله العظمی سیستانی (حفظه الله تعالی)

 

پاسخ:

با عرض سلام و ادب؛

در فرض سوال که فقط دست خود را تکان داده اید و بدن ثابت بوده است، نماز صحیح است. و به طور کلّی تکان دادن دست به مثل خاراندن بدن یا بستن تکمه های لباس یا بازی با انگشتان و امثالهم مبطل نماز نیست. همچنان که تکان های سهوی مبطل صلاة نیست. لذا اگر موقعی كه برای قیامِ واجب ایستاده، هر چند قیامی که رکن است، از روی فراموشی بدن را تکان دهد یا قدری راه برود یا جا به جا شود به گونه‌ای که صورت نماز به هم نخورد و از قبله منحرف نشود یا به طرفی خم شود به نحوی که با صدق قیام و رو به قبله بودن منافات نداشته باشد، یا به جایی تكیه كند، اشكال ندارد. بنابراین نمازگزاری که ایستاده و کمرش قدری خمیده است، اگر انتصاب و صاف ایستادن را فراموش کند و در همان حال فراموشی تکبیرة الاحرام را بگوید یا حمد و سوره بخواند یا به رکوع برود، اشکال ندارد و نمازش صحیح است.

شایان ذکر است، موارد ذیل در نماز مكروه شمرده شده است:

1. نمازگزار در نماز صورت را كمی به طرف راست یا چپ برگرداند به طوری که نگویند روی خود را از قبله برگردانده است.

2. نمازگزار در یک ركعت از نماز واجب بعد از حمد، دو سوره بخواند مگر مورد استثنایی که در توضیح المسائل جامع، ج1 ، م 1160 بیان شده است.

3. در نماز چشم‌‌ها را بر هم بگذارد یا به طرف راست و چپ بگرداند.

4. با ریش و دست خود بازی كند.

5. ناخن خویش را بجود.

6. موی محاسن خویش را به دندان گرفته و بجود.

7. انگشت‌‌ها را داخل هم نماید یا انگشت‌ها را بشکند.

8. آب دهان را بیرون بیندازد.

9. آب بینی را بگیرد (دماغ پاک کردن).

10. خمیازه بکشد البتّه در صورتی که موجب تولید حرف نگردد.

11. مرد دو قدم پا را در حال قیام متّصل و چسبیده به یكدیگر بگذارد.

12. به نقش انگشتر یا به قرآن یا كتابی که در مقابل اوست یا هر شیء دیگری که او را به خود مشغول نماید نگاه كند.

13. موقع خواندن حمد و سوره و گفتن ذكر، برای شنیدن حرف كسی ساكت شود.

14. حدیث نفس کند و در ذهن خویش امور دنیوی را ترتیب دهد.

15. و نیز هر كاری كه خضوع و خشوع را از بین ببرد، مكروه می‌باشد.

همچنین موقعی كه انسان خوابش می ‌آید و نیز موقعی که نیاز به دفع ادرار و مدفوع دارد، مكروه است نماز بخواند. [1]

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1] توضیح المسائل جامع، ج1، ص  342، م 1149 و همچنین ص 389، م 1340 و 1341