میزان حدّ ترخص به کیلومتر - مسافت شرعی به کیلومتر [نماز و روزه مسافر]

مقدارحدّ ترخص به کیلومتر چقدر میباشد؟

 

نام مرجع تقلید:

 مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدّ ظله العالی)

 

پاسخ:

با عرض سلام و ادب؛

کسی که  قصد دارد بیشتر از هشت فرسنگ ^[1] مسافرت نماید، باید نمازش را پس از گذشتن از حد ترخص شکسته بخواند و کسی که از مسافرت باز میگردد وقتی به حدّ ترخص وطن خود رسید، باید نماز را تمام بخواند.

(توجه: در قدیم اطراف شهرها دیوار میکشیدند، ولی در حال حاضر که شهرها دیوار ندارند ملاک و میزان دیوار خانه های آخر شهر است).

تعیین آخر شهر موکول به نظر عرف است. اگر در نظر عرفکارخانه ها و شهرکهای پراکنده ی اطراف شهر جزو شهر نباشد، مسافت را از آخر خانه های شهر باید حساب نمود.

اینکه حد ترخص چه مکانی است، بین مراجع معظم تقلید اختلاف فقهی وجود دارد. (قریب به 5 مبنای فقهی وجود دارد)

امّا به نظر معظم له؛ شنیده نشدن اذان برای تعیین حدّ ترخص کافی است؛^[2] ولی احتیاط مستحب ، رعایت هردو علامت است.

شایان ذکر است؛ در اینکه حدّ ترخص به متر و کیلومتر چه میزان است، از شأن فقیه خارج است و اینچنین موضوعاتی، بر عهده عرف است. ولی طبق تحقیقی که انجام گرفت، حدود فاصله ی 1350 متری از دیوارهای شهر، حدّ ترخص می باشد. ^[3]

برای اطلاع از احکام "حجیت فتوای مرجع در موضوعات خارجی (شبهات موضوعیه، مصداقیه، مفهومیه، صدقیه) اینجا را کلیک نمایید

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1] فرسخ یا فرسنگ: واحد مسافت است

شایان ذکر است به فتوای معظم له، 8 فرسخ، معادل 45 کیلومتر است. یعنی 30/22 کیلومتر مسیر رفت و 30/22 کیلومتر مسیر برگشت. (لذا هر فرسخ معادل 5 و 6 دهم کیلومتر است)

[2] شایان ذکر است؛ ملاک در اذان، اذان بدون دستگاه و بلندگو است و همچنین لازم است در اطراف شخص، چیزی که مانع شنیدن است مثل سر و صدا، وجود نداشته باشد.

[3] اجوبة الاستفتائات، ص 148، س 676 و 678 –  منتخب المسائل، ص 33، م 145 –   آموزش مصور احکام، ص 389 و 390 –   موسسه فقهی تحقیقات و استفتائات واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهرا (سلام الله علیها)، قم، مجموعه احکام  4، ص 27