کفایت نماز جمعه از نماز ظهر - زمان خطبه ها و نماز - وجوب نماز ظهر بعد از نماز جمعه طولانی[نماز جمعه]

 سلام. آيا شرعاً نماز جمعه كفايت از نماز ظهر مي كند يا خير بعد از خواندن نماز جمعه مي بايست نماز ظهر را بجاي آورد؟ نظر آقایان وحيدخراساني و سيستاني را در اين خصوص مي خواستم

 

نام مرجع تقلید:

آیات عظام سیستانی و وحید خراسانی (حفظهما الله تعالی)

 

پاسخ:

با عرض سلام و ادب؛

آیت الله سيستانى:

نماز جمعه عبادتی است که جزء نمازهای یومیه به حساب می‌آید و در زمان غیبت امام عصر (عج الله تعالی فرجه الشریف) واجب تخییری است، به این معنا که مکلف در روز جمعه مخیّر است که نماز جمعه را بخواند (در صورتی که شرایطش وجود داشته باشد) یا نماز ظهر بجا آورد و نماز جمعه فضیلتش بیشتر است و اگر نماز جمعه را به جا آورد، کفایت از نماز ظهر می‏کند و لازم نیست نماز ظهر بخواند. [1]

شایان ذکر است؛ وقت نماز جمعه، وقت زوال آفتاب يعنى ظهر است و وقتش اول عرفى زوال است پس هر گاه از اين وقت، نماز جمعه را تأخير انداخت؛ وقتش تمام شده و نماز ظهر را بايد به جا آورد. بنابراین اگر خطبه‌ها حداکثر 40 دقیقه طول بکشد و سپس بلا فاصله نماز جمعه خوانده شود کافی است و چنانچه خطبه‌ها بیشتر از 40 دقیقه تا حدود یک ساعت و ربع طول بکشد مورد احتیاط است و اگر خطبه‌ها بیشتر از حدود 75 دقیقه طول بکشد ظاهراً کافی محسوب نمی‌شود. (و باید نماز ظهر را هم بخواند) [2]

 

آیت الله وحید خراسانی:

نماز جمعه با امام معصوم (عليه السلام) يا منصوب از قِبَل(ناحیه) آن حضرت واجب تعيينى است ، و در زمان غيبت مكلّف مخيّر است كه نماز ظهر بخواند يا (با اجتماع شرايط) نماز جمعه بخواند، و احوط نماز ظهر است و افضل نماز جمعه است. و هر کدام را بخواند از دیگری کفایت می کند. [3]

شایان ذکر است؛ وقت نماز جمعه مضیّق است و بنابر احتیاط واجب از اول ظهر شرعی تأخیر نیندازند. لذا مجموع خطبه‌ ها و نماز جمعه بنابر احتیاط واجب از حدوداً 20 دقیقه بیشتر طول نکشد. [4]

شایان ذکر است، در فرض اقامه نماز جمعه با شرائط، خواندن نماز ظهر رجاءً اشکال ندارد. [5]

برای اطلاع از اختلافات و توضیحات اکمل، میتوانید فیلم سخنرانی استاد در همین موضوع را در قسمت ویدیوی سایت مشاهده نموده یا اینجا را کلیک نمایید.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1] توضیح المسائل جامع، ج1، ص501، م1784 –  منهاج الصالحین، کتاب الصلاة، المقصد الثانی عشر، صلاة الجمعه، ص287، م954 – المسائل المنتخبه، صلاة الجمعة، ص62، م177

[2] توضیح المسائل جامع، ج1، شرایط واجب شدن نماز جمعه، شرط اول، ص502، م1786 –  منهاج الصالحین، کتاب الصلاة، المقصد الثانی عشر، صلاة الجمعه، ص287، م955، امر اول –  العروة الوثقی، ج2، فصل فی اوقات الیومیّه و نوافلها، ص16، قبل از م1 – المسائل المنتخبه، مقدمات الصلاة، الاول (وقت)، ص65، م196 – استفتائات فارسی معظم له، ج1، ص48، س63 –  استفتاء مکتوب از معظم له –  استفتاء موجود در آرشیو دفتر

[3] منهاج الصالحین، ج2، الفصل الثالث عشر، فی صلاة الجمعه و فی فروعها، ص206، الثالث – توضیح المسائل، نماز های واجب یومیه (وقت نماز ظهر و عصر) ، ص333، م 739 – استفتائات سایت معظم له، س 243 و 245 و 247 – استفتائات معظم له، ویژه نمایندگان، س13437 و س13603

[4] منهاج الصالحین، ج2، الفصل الثالث عشر، فی صلاة الجمعه و فی فروعها، ص206، الرابع، الامر الاول – توضیح المسائل، نماز های واجب یومیه (وقت نماز ظهر و عصر) ، ص334، م 740 – استفتاء از نماینده معظم له – – استفتائات معظم له، ویژه نمایندگان، س13603

[5] منهاج الصالحین، ج2، الفصل الثالث عشر، فی صلاة الجمعه و فی فروعها، ص206، الثالث – استفتائات سایت معظم له، س 246 – استفتائات معظم له، ویژه نمایندگان، س11518