حکم وام ربوی که از روی جهل گرفته شده است [ربا]

سؤال:

بسمه تعالی

با سلام و تشکر

پرسش اول :

بنده چند سال پیش از بانک سپه وامی تحت عنوان وام قرض الحسنه ازدواج گرفتم. در آن زمان هم به تصور قرض الحسنه بودن وام مذکور دقت به کارمزد و جریمه دیرکرد آن نداشتم و اصلا خاطرم نیست که موارد مذکور در قرارداد وام به چه شکل بوده است. در حال حاضر نیز وام مذکور مصرف شده و چند سال است که اقساط آن به پایان رسیده است. لطفا بفرمایید وظیفه بنده چیست؟

 

نام مرجع تقلید:

آیت الله العظمی وحید خراسانی (حفظه الله تعالی)

 

پاسخ:

با عرض سلام و ادب؛

کسی که قرض ربوی گرفته، گناه کرده است و باید توبه کند؛ ولی اصل قرض صحیح است و مالک آن شده و می تواند در آن تصرّف نماید؛ اگر چه، بهتر است در آن تصرّف نکند. ولی قرض دهنده، حق مطالبه مقدار زیادی که ربا است ندارد و مالک زیادی که بابت سود پول می گیرد نمی شود و تصرف در آن حرام است و اگر با عین آن چیزی را بخرد، مالک آن چیز نمی شود. البتّه قرض گیرنده هم، نباید چیزی را به عنوان زیاده به قرض دهنده بدهد.

شایان ذکر است در این مسأله فرقی نیست که قرض دهنده اشخاص حقیقی مثل افراد خاص باشد یا اشخاص حقوقی مثل بانک ها. [1]

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1] منهاج الصالحین، ج3، ص 196، م 796  –  احکام مکاسب مطابق فتوای معظم له، ص 123، س 90