با سلام خدمت استاد راجی و اساتید پاسخگو. خیلی از شما تشکر دارم.

همسرم به خاطر حاملگی و شیردادن بچه ام دو سال روزه نگرفت و کفارش رو دادیم.

حالا توی یک جلسه ای گفتن کفاره های روزه رو نمی شه به یک فقیر داد و هر روز که روزه نگرفتم باید به یک فقیر بدم ولی من این کار رو نکردم. چکار کنم؟ آیا کفاراتم باطله؟

لطفا علاوه بر مرجعم فتوای آیت الله سیستانی و مکارم و وحید به تفکیک هم بیان نمایید. چون برای جلسه می خواهم.

خیلی متشکرم

 

نام مرجع تقلید:

مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای، آیات عظام سیستانی، مکارم شیرازی، وحید خراسانی (حفظهم الله تعالی)

 

پاسخ:

با عرض سلام و ادب؛

به فتوای مشهور فقهاء معظم تقلید از جمله 4 مرجع بزرگواری که فرموده اید، در فرض سوال شما اشکال ندارد. آن چیزی که اشکال دارد، پرداخت کفاره ی عمد یک روز به یک فقیر است. گرچه کفاره ی عمد چند روز به یک فقیر اشکال ندارد.

و چون فرمودید، متن یکایک مراجع را تقدیمتان می کنیم:

 

مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (حفظه الله تعالی):

در کفاره ی افطار عمد:

کسی که برای کفاره‌ی روزه می‌خواهد به شصت فقیر غذا دهد، اگر به شصت فقیر دسترسی دارد نمی‌تواند سهم دو نفر یا بیشتر را به یک نفر بدهد، بلکه لازم است به تمام شصت نفر به اندازه‌ی سهم هر یک غذا بدهد. البته می‌تواند به عدد افراد خانواده‌ی شخص فقیر مقدار سهم آنان را به او واگذار کند و او آن را مصرف آنان نماید. [1]

در کفاره ی تاخیر و فدیه های روزانه و سالانه و مانند آن:

کسی که باید برای هر روز یک مد طعام بدهد می‌تواند کفاره‌ی چند روز را به یک فقیر بدهد.[2]

 

آیت الله العظمی سیستانی (حفظه الله تعالی):

در کفاره ی افطار عمد:

كسی كه باید برای كفّاره یک روز، به شصت فقیر طعام بدهد، اگر به تمام شصت نفر دسترسی دارد، نمی‌تواند به جای آنکه به شصت فقیر، شصت طعام بدهد، به تعداد کمتری فقیر، طعام بیشتری بدهد که در مجموع همان شصت طعام بشود؛ مثلاً جایز نیست به سی نفر هر كدام دو مُد طعام بدهد و به آن اكتفا كند، ولی می‌تواند برای هر فرد از عیال و خانواده فقیر -هرچند نابالغ باشند- یک مُد به آن فقیر بدهد و فقیر می‌‌تواند به وكالت از عائله و خانواده یا ولایت بر آنها -اگر نابالغ باشند- قبول نماید و اگر نتواند شصت نفر فقیر را پیدا كند و مثلاً فقط سی نفر را پیدا نماید، می‌تواند به هر كدام دو مُد طعام بدهد ولی بنابر احتیاط واجب، هر گاه در آینده توانایی پیدا كرد، به سی نفر فقیر دیگر نیز یک مُدّ طعام بدهد. [3]

در کفاره ی تاخیر و فدیه های روزانه و سالانه و مانند آن:

كسی كه باید برای هر روز یک مُدّ طعام به فقیر به عنوان کفّاره تأخیر یا فدیه بدهد، می‌تواند كفّاره یا فدیه چند روز را به یک فقیر بدهد. [4]

 

آیت الله العظمی مکارم شیرازی (حفظه الله تعالی):

در کفاره ی افطار عمد:

کسى که براى کفّاره روزه، اطعام شصت فقیر را انتخاب کرده باید به هر کدام یک مد طعام (تقریبا 750 گرم) بدهد و نمى تواند چند مد را به یک نفر بدهد، مگر این که دسترسى به شصت فقیر پیدانکند، ولى اگر اطمینان داشته باشد که فقیر طعام را به عیالات خود مى دهد و با آنها مى خورد، مى تواند براى هر یک از عیالات او، هر چند صغیر باشند، یک مد به آن فقیر بدهد. [5]

در کفاره ی تاخیر و فدیه های روزانه و سالانه و مانند آن:

لازم نیست کفّاره هر روز را به یک فقیر بدهد، بلکه مى تواند کفّاره چندین روز را به یک نفر بدهد و اگر مقدارى نان دهد که گندم آن به اندازه یک مد باشد کافى است، ولى پول آن را نمى تواند بدهد مگر این که اطمینان داشته باشد آن را براى خرید نان مصرف مى کند. [6]

 

آیت الله العظمی وحید خراسانی (حفظه الله تعالی):

در کفاره ی افطار عمد:

كسى كه بايد براى كفّاره يك روز ، شصت فقير را طعام بدهد ، نمى تواند يك نفر از آنها را دو مرتبه يا بيشتر سير كند ، يا به هر كدام از آنها بيشتر از يك مُد طعام بدهد و زيادى را از كفّاره حساب كند ، ولى مى تواند فقير را با عيال او ـ اگر چه صغير باشند و در صورتى كه از جهت سن به حدّى باشند كه در مورد آنها اطعام عرفاً صدق كند ـ سير نمايد ، يا به ولىّ صغير براى آن صغير يك مُد بدهد. [7]

در کفاره ی تاخیر و فدیه های روزانه و سالانه و مانند آن:

كسى كه بايد براى هر روز يك مُدّ طعام به فقير بدهد ، مى تواند كفّاره چند روز را به يك فقير بدهد. [8]

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1] احکام روزه (احکام موضوعی 1)، ص121، م336 / همان، ص122، س338 / همان، ص133، س373 / رساله آموزشی، ج1، فصل چهارم: روزه، درس62: روزه (5)، قسم هشتم: کفاره افطار عمدی روزه ماه مبارک رمضان، مورد دوم: مقدار کفاره و کیفیت آن، ص263، م5 / استفتاء از دفتر معظم له، باب روزه، م71  

[2] احکام روزه (احکام موضوعی 1)، ص122، س338 / رساله آموزشی، ج1، فصل چهارم: روزه، درس63: روزه (6)، قسم دهم: کفاره تاخیر، مورد دوم: مقدار کفاره، ص266، م2 / استفتاء از دفتر معظم له، باب روزه، م92

[3] توضیح المسائل جامع، ج1، ص573، م2059

[4] توضیح المسائل جامع، ج1، ص580، م2089

[5] توضیح المسائل، ص263، م1421

[6] توضیح المسائل، ص267، م1437

[7] توضیح المسائل، ص502، م1694

[8] توضیح المسائل، ص507، م1716