سؤال

بسم الله الرحمن الرحيم . با سلام. اگر وسيله اي را بخريم كه اسراف است ميگويند خمس دارد . حال اگر اين وسيله سالماند شود آيا بايد دوباره خمس بدهيم ؟ مثلا اگر اين ماشين كه بالاتر از شأن است 200 ميليون باشد بايد 40 ميليون خمس بدهيم . حال اگر از اين ماشين يك سال استفاده نكنيم آيا بايد 40 ميليون ديگر هم خمس بدهيم ( يعني جمعا 80 ميليون ) ؟ يا خير ؟ با تشكر ، آيات عظام سيستاني ، رهبري، وحيدخراساني

نام مرجع تقلید:

مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای، آیات عظام سیستانی، وحید خراسانی (حفظهم الله تعالی)

پاسخ:

با عرض سلام و ادب؛

خیر، یکبار که خمس آن را پرداختید، خمس دیگری به آن تعلق نمی گیرد. (فقط همان مقداری که اسراف محسوب می شود یا خلاف زیّ و شأن اجتماعی تان محسوب می شود خمس دارد.) و به مابقی آن خمس مجدد تعلق نخواهد گرفت.

و آن مقدار که در شأن و شئونات شماست کلاً خمس ندارد و مازاد و ما به ازای شأنتان را باید مخمس کنید.

شایان ذکر است شأن از مقوله ی تشکیک است (حداقل و حداکثری دارد؛ مثلا از شأن شخصی هم ماشین پراید هست و هم ماشین پژو.)

بله؛ اگر آن ماشین را تا سر سال خمسی مصرف نکنید، تمام آن خمس دارد. (نه فقط مازاد بر شأن) ولی در اینجا لازم نیست خمس مازاد بر شأن را هم بپردازید. [1]

نکته: فتوای هر 3 بزرگوار در این مسأله همین است که بیان شد و اختلافی وجود ندارد.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1] منهاج الصالحین، ج1، کتاب الخمس، المبحث الاول: فیما یجب فیه الخمس، ص380، م1252 / توضیح المسائل جامع، ج1، ص654 ، م2317 / احکام خمس آیت الله وحید خراسانی، ص24، س20 و 21 / احکام خمس "احکام موضوعی (2) " مقام معظم رهبری، ص168 / استفتاء خصوصی مکتوب از مقام معظم رهبری شماره استفتاء:  kcljX4tRQ/ استفتاء خصوصی مکتوب از نماینده آیت الله وحید خراسانی / استفتاء شفاهی از بعض مراجع معظم تقلید یا نمایندگان آنان /