مطابق با فتاوای حضرت آیت الله العظمی سیستانی (حفظه الله تعالی) 

مسأله:

قطع رحم و ترک رابطه با خویشاوندان و فامیل، حرام است هر چند كه آن خویشاوند خود جلوتر قطع رحم كرده باشد یا نماز خوان نباشد یا شراب خوار باشد یا به برخی از احكام دینی بی اعتناء باشد و موعظه و ارشاد و نصیحت هم بی اثر باشد البتّه اگر نوع خاصی از صله رحم با خویشاوند موجب تأیید كار حرام او یا تشویق او بر ارتكاب منكر می شود یا موجب ابتلای خود فرد به گناه می شود، آن نوع صله رحم جایز نیست و فرد موظّف است به شیوه دیگری صله رحم را انجام دهد.

مسأله:

صله رحم مصادیق متعدّد دارد و منحصر به دیدار و ملاقات حضوری در منزل فرد نیست و فرد می تواند با تماس تلفنی، نامه نگاری و مكاتبه، ایمیل و پیامک، ملاقات در محلّ كار خویشاند یا در بین راه یا جویا شدن از احوال او با واسطه یا با احسان به او هر چند از طریق ارسال كمك مالی برایش در مواردی كه احتیاج به كمك مالی دارد و مانند آن، این وظیفه الهی را انجام دهد، با ملاحظه اینكه صله رحم بر حسب اشخاص و موارد با هم فرق می¬كند و لازم است احسان متعارف در هر مقام را در نظر گرفت مثلاً گاهی خصوصیت مورد به گونه¬ای است كه مجرّد جویا شدن احوال با واسطه یا سلام رساندن كافی در تحقّق صله رحم واجب نیست و باید از طریق دیگر این امر را انجام داد.

مسأله:

مراد از اقوام و خویشاوندان در صله رحم، کسانی هستند که نسبت نسبی با انسان دارند و در بین مردم خویشاوند به حساب می آیند. بنابراین ملاک در ارحام عرف مردم است و عمو، عمّه، دایی، خاله و فرزندان آنان از واضح ترین نمونه های آن است و كسانی ‌كه تنها به واسطه ازدواج، نسبتی به انسان پیدا می‌كنند مثل برادر زن، زن برادر، زن عمو و مانند آن، رحم انسان محسوب نمی شوند همچنین کسانی که تنها به واسطه شیر خوردن و رضاع نسبتی به انسان پیدا می‌کنند رحم انسان به حساب نمی‌آیند. [1]

و روایت شده كه امام صادق علیه السّلام فرمودند: «مردی از قبیله خَثْعَم به محضر رسول‌اکرم صلّی الله علیه و آله رسید و پرسید: با فضیلت­ترین اعمال در اسلام کدام است؟ حضرتش صلّی الله علیه و آله پاسخ دادند: ایمان به خداوند متعال. وی پرسید: بعد از آن چه عملی با فضیلت­تر است؟ حضرتش صلّی الله علیه و آله فرموند: صِله رحم. مجدّد سؤال کرد: پس از آن چه عملی أفضل است؟ فرموند: امر به معروف و نهی از منکر.

سپس‌او پرسید: کدام عمل در پیشگاه خداوند متعال مبغوض­ترین اعمال است؟ حضرتش صلّی الله علیه و آله در پاسخ فرموند: برای خداوند شریک قرار دادن. سؤال کرد: بعد از آن کدام عمل مبغوض­تر است؟ فرموند: قطع رحم. سؤال کرد: بعد از آن کدام عمل مبغوض‌تر است؟ فرموند: امر به منكر و نهی از معروف. [2] »

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1] فایل اصلی و انتدایی توضیح المسائل جامع، ج1 ، از م 2766 تا م 2768 –  استفتاء خصوصی از معظم له –  استفتاء موجود در آرشیو دفتر

[2] تهذيب‏الأحكام ج 6 ص176ح4  باب80 الأمر بالمعروف –  وسائل‏الشيعة ج16ص 121 ح11 باب1 وجوبهما و تحريم تركهما ‌