مطابق با فتاوای مراجع معظم تقلید

مسأله:

ساخت و خرید و فروش آلات قمار حرام است. ^[1]

 

نظر مراجع نسبت به حکم شرط بندی:

شرط بندی در مسابقات و بازی ها و هر جایی که بُرد و باخت و رقابت مطرح باشد حرام است إلّا شرط بندی در دو مورد از ورزشها که جایز و حلال است ، مشروط بر اینکه فقط بین خود بازیکنان باشد نه بین تماشاچیان:

1) سَبق: مسابقه اسب دوانی یا شتر سواری.

2) رِمایه: مسابقه تیر اندازی.

سؤال:

منظور از سَبق در حال حاضر چیست ؟

آیت الله سیستانی:

سبق، مسابقه اسبدوانی یا شتر سواری و مسابقه با حیواناتی مانند آن است و شامل مسابقه با انواع ماشین‌هایی که در جنگ کاربرد دارد، هواپیماهای جنگی، تانک‌ها و مانند اینها نیز می‌شود. ^[2]

سؤال:

منظور از رمایه در حال حاضر چیست ؟

مقام معظم رهبری:

با هر وسیله ای که موجب تقویت بُنیة دفاعی و نظامی شود.

آیت الله سیستانی:

رِمایه، مسابقه تیراندازی است که شامل تیر اندازی با انواع مختلف اسلحه و ادوات جنگی معمول و متداول در جنگ و نیز پرتاب نیزه و سرنیزه و شمشیربازی می‌شود. ^[3]

برای اطلاع از فتاوای آیت الله العظمی سیستانی پیرامون "احکام شرط بندی و قمار" اینجا را کلیک نمایید.

 

نظر مراجع نسبت به حکم شطرنج :

حضرت امام خمینی (رحمت الله علیه):

اگر بطور کلّی از حالت قمار بودن خارج شده ، بازی با آن حلال و إلا حرام است و تا زمانی که احراز نشده که از حالت قمار بودن خارج نشده ، حرام است بازی کنند.

مقام معظم رهبری:

برای مکلّفی که احراز و یقین کرده شطرنج از آلت قمار خارج شده و دیگر با آن قمار بازی نمی کنند ، بازیِ بدون برد و باخت جایز است.

آیت الله مکارم شیرازی:

اگر شطرنج در عرف عام ، از آلت قمار بودن خارج شده ، بازی با آن حلال است و إلا حرام است.

آیات عظام سیستانی ، خوئی ، وحید خراسانی ، بهجت ، صافی گلپایگانی:

شطرنج مطلقاً حرام است. ^[4]

سؤال1:

اینکه گفته شده اگر شطرنج از حالت قمار بودن خارج شود ، بازی کردن بدون برد و باخت ، جایز است منظور چیست؟

حضرت امام خمینی (رحمت الله علیه):

در تمام دنیا از حالت قمار خارج شده باشد .

مقام معظم رهبری:

منظور این است که مکلّف یقین کند از حال قمار بودن خارج شده و اختصاص به محلّ خاص و منطقه مخصوصی ندارد.

آیت الله مکارم شیرازی:

اگر شطرنج در عرف عام از صورت قمار خارج شده باشد و به عنوان ورزش شناخته شود مانعی ندارد و ملاک و معیار خارج شدن همان شهر است. ^[5]

سؤال2 :

حضور در مکانی که شطرنج بازی می کنند چه حکمی دارد؟

مقام معظم رهبری :

جایزنیست انسان با اختیار در مجلس قمار یا بازی با آلات قمار شرکت کند.

آیت الله صافی گلپایگانی:

بنابر احتیاط واجب حرام است. ^[6]

سؤال3:

بازی شطرنج و پاسور و... اگر کامپیوتری باشد چه حکمی دارد؟

مقام معظم رهبری:

بازی وسایل قمار با کامپیوتر بدون شرط بندی چنانچه در مقابل، طرف دیگری هست که با او بازی کند، مثل بازی با خود آن وسایل می باشد و حرام است و اگر طرف مقابل، خودِ دستگاه است که در آن برد و باخت نیست، اگرچه بازی با آلات قمار بدون برد و باخت هم حرام است، ولی چون باید حداقل دو نفر با هم بازی کنند، نه اینکه شخص با خودش بازی کند، این بازی اشکالی ندارد.

آیت الله سیستانی:

بازی وسایل قمار با کامپیوتر بدون شرط بندی چنانچه در مقابل، طرف دیگری هست که با او بازی کند، مثل بازی با خود آن وسایل می باشد و اگر طرف مقابل، خودِ دستگاه است، بنابراحتیاط لازم، جایز نیست.

آیت الله مکارم شیرازی:

اشکال ندارد.

آیات عظام ، صافی گلپایگانی، نوری همدانی:

جایز نیست. ^[7]

برای اطلاع از فتاوای آیت الله العظمی سیستانی پیرامون "احکام شطرنج و سایر وسائل قمار" اینجا را کلیک نمایید.

 

3. نظر مراجع نسبت به حکم تخته نرد :

حضرت امام خمینی (رحمت الله علیه):

بازی با تخته نرد مطلقاً حرام است.

آیت الله سیستانی:

 بازی با تخته نرد مطلقاً حرام است.

آیت الله بهجت:

با برد و باخت قطعاً حرام است و بدون برد و باخت بنابر احتیاط واجب حرام است.

آیت الله وحید خراسانی:

با برد و باخت قطعاً حرام است و بدون برد و باخت بنابر احتیاط واجب حرام است. ^[8]

 

4. نظر مراجع نسبت به حکم پاسور ( ورق ) :

حضرت امام خمینی ، مقام معظم رهیری ، آیت الله صافی گلپایگانی:

مطلقاً حرام است.

آیات عظام وحید خراسانی، بهجت :

با برد و باخت قطعاً حرام است و بدون برد و باخت بنابراحتیاط واجب حرام است. ^[9]

 

5. نظر مراجع نسبت به حکم بیلیارد :

مشهور مراجع معظم تقلید:

اگر در عرف ، بیلیارد از آلات قمار باشد بازی با آن مطلقاً حرام است و اگر نباشد در صورتی که شرط بندی باشد حرام است.

آیات عظام: صافی گلپایگانی، بهجت:

بازی بیلیارد مطلقاً حرام است. ^[10]

 

چند سؤال:

سؤال1)

شزط بندی بین زن و شوهر چه حکمی دارد؟       

آیت الله سیستانی:

در حرام بودن شرط بندی، فرقی بین افراد نیست؛ بنابراین شرط بندی بین زن و شوهر، پدر و فرزند، برادر و خواهر، خویشاوندان، هم جایز نیست.

آیت الله خویی: اگر شرط بستن حرام باشد، بین زن و شوهر نیز حرام است.

آیت الله فاضل لنکرانی: شرط بندی که در آن برد و باخت باشدحرام است مگر در خصوص سبق و رمایه. ^[11]

سؤال2)

گرفتن پولی که دو نفر با هم قمار بازی کرده اند و بازنده مثلاً  پول میز سالن را باید بدهد برای صاحب سالن حلال است ؟

 مقام معظم رهبری:

جایز نیست. (حرام است) ^[12]

سؤال3)

جدیداً  برخی مؤسسات در بین تماشاچیانِ مسابقات ، برگه هایی را توزیع می کنند که نسبت به نتیجه بازی حدث بزنید و آن کارتها را می خرند و اگر درست پیشبینی شود جایزه می گیرند ، این کار درست است؟

آیت الله سیستانی:

جایز نیست.

آیت الله فاضل لنکرانی:

این کار حکم قمار را دارد و جایز نیست و تصرف در آن جایزه هم جایز نیست. ^[13]

سؤال4)

حکم از بین بردن آلات قمار چیست؟

حضرت امام خمینی (رحمت الله علیه):

شکستن و تغییر شکل دادن آلات قمار واجب است .

آیت الله خوئی:

شکستن و تغییر شکل دادن آلات قمار بنابر احتیاط واجب است .

آیت الله سیستانی:

اگر نهی از منکر متوقف باشد بر از بین بردن آلات قمار ، شکستن و تغییر شکل دادن آنها واجب است. ^[14]

سؤال 5)

آیا صرف نگهداری و نه استعمال اشیائی از قبیل پاسور(ورق بازی) ، فیلم غیر مجاز ، مشروب الکلی ، تخت نرد ، عکس های مبتذل ، آلات موسیقی و ... در منازل شخصی ، فعل حرام محسوب می شود ؟

حضرت امام خمینی ، آیات عظام بهجت ، فاضل لنکرانی:

از بین بردن آلات قمار و چیزی که منفعت معتدّبه آن مختصّ به حرام باشد واجب است و ترک آن گناه کبیره است . 

آیت الله مکارم شیرازی:

از طریق نهی از منکر یا از طریق دادگاه باید او را نهی کرد .

آیت الله سیستانی:

اگر بیم استفاده از آنها را داشته باشیم ، واجب است از بین برده شوند. ^[15]

سؤال6)

بازی هایی رایج گردیده که فرد سکه پولی را در دستگاه قرار می دهد ، ممکن است چیزی برنده شود یا نشود ، آیا به این بازی ها قمار صدق می کند؟ و شرعاً این بازی ها چگونه است ؟ 

مقام معظم رهبری:

جائز نیست .

آیت الله مکارم شیرازی:

این کار نوعی قمار محسوب می شود و جائز نیست .

آیت الله صافی گلپایگانی:

مفروض سؤال شبیه قمار و أکل مال به باطل است و جائز نیست .

آیت الله سیستانی :

قمار است. ^[16]

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1] تحریر الوسیله، ج1، مکاسب محرّمه ، م 8 –  منهاج الصالحین آیت الله سیستانی، ج2، م 11

[2] توضیح المسائل جامع، ج 1 ، ص 634، م 2257  –  نشریه پیام دین، موضوع شرط بندی، شماره 63، ص 33

[3] همان

[4] نشریه پیام دین، موضوع شطرنج، شماره 64، ج1، ص 6 و 17  – منهاج الصالحین، ج 2، ص 12، م 19 – استفتاءات جدید، ج1، س 543 –  فایل اصلی توضیح المسائل جامع ، ص 657 ، س 128 – استفتائات آیت الله سیستانی، ج1، ص 172، س 257  –  أجوبه الاستفتاءات، ص 264، س 1118

[5] نشریه پیام دین، موضوع شطرنج، شماره 64، ج1، ص10 –  استفتاء خصوصی مکتوب از مراجع معظم تقلید

[6] جامع الأحکام، ج1، س1043 – أجوبه الاستفتائات، ص 265، س 1121 .

[7] فایل اصلی توضیح المسائل جامع، ص 657، س 130 – استفتائات آیت الله سیستانی، ج1، ص 173، س 259 – استفتائات آیت الله نوری ج2 س­559 – نشریه پیام دین، موضوع شطرنج، شماره 65، ج2 ، ص 6 - رساله آموزشی مقام معظم رهبری، ج2، درس23، فصل چهارم: معامله با عمل محرم (17)، گفتار چهاردهم: قمار، ص107 - مکاسب محرمه مقام معظم رهبری، ج398، ص8 و 10

[8] استفتائات امام ج 2 ص19 ، توضیح المسائل جامع م 2734 ، منهاج الصالحین ج2 م 22 ، توضیح المسائل مراجع ج2 ص 780 م 9 .

[9] استفتائات امام، ج 2، ص19– توضیح المسائل مراجع، ج2، م 9 – منهاج الصالحین، ج3، م 19 – جامع الأحکام، ج1، س 1041 – أجوبه الاستفتاءات، ص 265، س 1122

[10] نشریه پیام دین، موضوع شرط بندی، شماره 63، ص 14  –  کتاب مسائل جدید از دیدگاه علماء و مراجع تقلید، ج 4 ، ص 127

[11] توضیح المسائل جامع ، ص634، م 2256  –  استفتائات پرسش و پاسخ از محضر آیت الله خویی، ص 266، س 904 –  جامع المسائل، ج1، س 1564

[12] نشریه پیام دین، موضوع شرط بندی، شماره 63، ص 18  –  استفتاء خصوصی مکتوب از مراجع معظم تقلید

[13] فایل اصلی توضیح المسائل جامع ، ص 655، س 121 – استفتائات آیت الله سیستانی، ج1، ص 171، س 250 –  جامع المسائل، ج2، س 966

[14] تحریر الوسیله، ج1 ،مکاسب محرّمه، م 8 – منهاج الصالحین آیت الله سیستانی ، ج2، م 11  – منهاج الصالحین آیت الله خوئی و وحید خراسانی، ج2، م 9

[15] کتاب روابط زن و مرد  سید مسعود معصومی، ص 264

[16] کتاب مسائل جدید از دیدگاه علماء و مراجع تقلید، ج3 ، ص 213