منو

جمعه, 10 فروردين 1403 - Fri 03 29 2024

A+ A A-

احکام تطهیر با ماشین های لباس شویی [مطهرات]

احكام تطهیر با

ماشین های لباس شویی

مطابق با فتاوی

حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مدّ ظلّه العالی)

 

مسأله1:

عمده شرایط تطهیر با ماشین های لباس شویی از قرار ذیل است:

1. زوال عین نجاست:

آنكه بعد از آب كشیدنِ لباس یا شیء نجس، اجزاء كوچکِ عین نجاست در آن نباشد. ولی اگر بو یا رنگ یا مزه نجاست در آن مانده باشد، اشكال ندارد. به عنوان مثال اگر لباسی را که متنجّس به خون است، آب بكشند و عین خون از لباس برطرف شود ولی رنگ خون در آن بماند، لباس پاک می‌باشد، و چنانچه بتوانند رنگ را با مواد شوینده بر طرف کنند، این کار لازم نیست.

2.عدم تغییر آب به اوصاف عین نجاست:

در شستنی كه بعد از آن، شستنِ دیگری لازم نیست، باید آب، بو یا رنگ یا مزه نجاست نگیرد و در غیر آن شستن، تغییر بو یا رنگ یا مزه آب به وسیله نجاست ضرر ندارد (مثلاً اگر لباسی را با آب كُر یا قلیل بشویند و فرض شود دو دفعه شستن در آن لازم باشد (فتوی یا احتیاط واجب)، در دفعه اوّل هرچند آب با رنگ یا بو یا مزه نجاست تغییر نماید، چنانچه در دفعه دوم با آبی تطهیر كند كه چنین تغییری نكند، پاک می‌‌شود.

3.مضاف نشدن آب:

آنكه وقتی لباس یا شیء نجس یا متنجس را می‌‌شویند تا قبل از كامل شدن تطهیر، آب، مضاف نشود، در این مورد چند نكته ذكر می شود:

الف. به طور كلّی آب مضاف هرچند به مقدار كر باشد، اگر ذرّه‌‌ای نجاست به آن برسد نجس می‌‌شود، بنابراین اگر آب مطلق داخل مخزن ماشین لباس شویی با افزودن پودر شوینده مضاف شود، پاك كننده نیست.

بنابراین در ماشین های لباس شویی كه آب در مراحل اول شستشو به سبب افزودن مواد شوینده مضاف می شود، لازم است در مراحل بعد تطهیر با آب مطلق انجام شود همچنان كه غالباً این كار انجا م می گردد.

امّا اگر مقدار پودر شوینده كم باشد كه آب مضاف نشود اشكال ندارد، هر چند اندكی رنگ آن تغییر كرده باشد یا آب در هنگام تطهیر حاوی مقداری از كف ماده شوینده باشد.

همچنین اگر پودر شوینده در مرحله نخست هنوز داخل آب حلّ نشده باشد كه آب را مضاف نماید و آب مطلق با رعایت سایر شروط تطهیر به لباس¬ها برسد كافی است، هر چند بعد پودر مذكور داخل آب حلّ شده و موجب مضاف شدن آب گردد.

ب. آبی كه مطلق بوده و معلوم نیست كه با افزودن پودر شوینده به حدّ مضاف بودن رسیده یا نه، مثل آب مطلق است  و لباس یا شیء نجس یا متنجّس را پاک می‌‌كند.

ج. پارچه رنگی‌ و مانند آن که به هنگام شستشو رنگ پس می‌دهد، اگر با آب لوله كشی (آب كر) تطهیر شود،در صورتی که آب كر، پیش از آنكه به سبب رنگ پارچه، مضاف شود به تمام آن برسد، آن پارچه پاک می‌شود.

 و اگر با آب قلیل شسته شود، چنانچه موقع فشار دادن و آب گیری، آب مضاف از آن بیرون نیاید پاک می‌شود.

د. گاز كُلری كه به جهت ضد عفونی شدن به آب افزوده می‌‌شود و گاه رنگ آب را تغییر داده و سفید رنگ می‌‌كند ولی هر گاه آن آب چند لحظه در ظرفی بماند صاف و بی‌رنگ می‌شود، موجب مضاف شدن آب نمی‌‌شود.

4. مراعات تعداد دفعات شستشو:

الف. تطهیر با آب لوله كشی (آب كر):

 اگر لباس یا شیء متنجّسی كه ظرف نیست را یک مرتبه با آب لوله كشی (آب كُر) بشویند كه آب به تمام جاهای نجس آن برسد، پاک می‌‌شود، مگر در صورتی كه لباس (یا بدن) متنجّس به ادرار باشد، بنابر احتیاط واجب، باید با آب كُر دو مرتبه شسته شود و این حکم اختصاص به لباس (و بدن) دارد و شامل فرش، موکت، پارچه‌ای که لباس نیست (مثل ملحفه، چادر شب، كهنه بچه) و مانند آن نمی‌شود.

و در تطهیر با آب كر رسیدن آب به تمام مواضع نجس لباس و مانند آن كافی است و احتیاج به جا به جایی و حركت لباس ها در آب یا فشار نیست.

ب. تطهیر با آب قلیل:

اگر لباس یا شیئی كه ظرف نیست به غیر ادرار نجس شود (مثل خون، مدفوع و منی) چنانچه با برطرف كردن نجاست، یک مرتبه با آب قلیل بشویند پاک می‌گردد

و امّا اگر بخواهند لباس یا شیء غیر ظرف را كه به ادرار نجس شده با آب قلیل آب بكشند، چنانچه یک مرتبه آب با آب قلیل بشویند، در صورتی كه ادرار در آن شیء نمانده باشد، پاک می‌‌شود مگر در لباس (یا بدن) كه باید دو بار شسته شود تا پاک گردد.

بنابراین در تطهیر لباس ها با ماشین لباس شویی، چه آب كر باشد و چه قلیل، یك بار شستشو كافی است مگر در لباس آلوده به ادرار كه با آب قلیل بنابر فتوی و با آب كر بنابر احتیاط واجب دو بار شسته شود.

5.فشار دادن و خارج كردن غساله:

الف.تطهیر با آب لوله كشی (آب كر):

در تطهیر با آب کر جدا شدن غساله لازم نیست. بنابراین در لباس و فرش و سایر اشیایی که آب در آنها نفوذ می‌کند و با فشار دادن و مانند آن خارج می‌شود، چنانچه با آب کر تطهیر شود خارج کردن آب باقیمانده در آنها با فشار دادن و مانند آن لازم نیست.

بنابراین اگر لباس ها آلوده به غیر ادرار باشد و آب كری كه مطلق است در ماشین لباس شویی (و لو لحظه ای) به تمام اجزاء آن لباس ها برسد و سایر شرایط تطهیر رعایت گردد پاك می شوند، هر چند بعد، اتّصال آب كر قطع شده و ماشین با آب قلیل كار كند و غساله آن گرفته نشود.

ب.تطهیر با آب قلیل:

در این مورد چند نكته ذكر می شود:

1. در تطهیر با آب قلیل جدا شدن غساله لازم است و این لزوم در مواردی که غساله آب قلیل بنابر فتوی نجس است، بنابر فتوی می‌باشد و در مواردی که غساله آب قلیل بنابر احتیاط نجس است، بنابر احتیاط واجب می‌باشد كه توضیح آن در ذیل خواهد آمد.

 بنابراین در لباس و پارچه و سایر اشیایی که آب در آنها نفوذ می‌کند و با فشار دادن و مانند آن خارج می‌شود، چنانچه تطهیر در ماشین لباس شویی با آب قلیل انجام می¬شود، خارج کردن آب باقیمانده در این اشیاء (بنابر فتوی یا احتیاط) لازم است. و انداختن سفره یا سایر اشیاء پلاستیكی در ماشین لباس شویی كه تطهیر آنها با آب كر انجا م نمی¬شود بعد از آب كشی و فشار، غساله آب قلیل در آن باقی می¬ماند توصیه   نمی¬شود.

2. آب قلیلی كه هنگام شستن لباس یا شیء نجس یا بعد از آن، خود به خود یا با فشار دادن و مانند آن، از آن شیء جدا می‌‌گردد، غساله نامیده می‌شود و نجس می‌باشد. البتّه در صورتی که قبل از ریختن آب، در شیء متنجّس عین نجاست وجود نداشته باشد، نجاست غساله بنا‌بر احتیاط واجب است.

 و در هر صورت فرقی ندارد که آن شیء از اشیایی باشد که با یک بار شستن پاک می‌شود یا آن که برای پاک شدن باید بیش از یک بار شسته شود  و در مواردی که نیاز به بیش از یک بار شستن است فرقی ندارد که غساله دفعه آخر شستن باشد یا قبل از آن.

 

عدم اعتبار ورود در تطهیر با آب:

مسأله2:

در تطهیر با آب كر ورود معتبر نیست، یعنی لازم نیست آب بر روی لباس یا شیء متنجّس ریخته شود، بلکه می‌توان آن را در آب فرو برد.

بنابر این اگر لباس یا آن شیء از اشیایی باشد که با یک بار شستن پاک می‌شود، لباس یا شیء متنجّس، با فرو بردن در آب كر پاک می‌شود و آب كر نیز چنانچه اوصاف نجاست را دارا نباشد پاك خواهد بود.

 

مسأله3:

در تطهیر با آب قلیل نیز ورود معتبر نیست، یعنی لازم نیست آب بر روی لباس یا شیء متنجّس ریخته شود، بلکه می‌توان آن را در آب فرو برد هر چند احتیاط مستحب است ورود رعایت شود یعنی آب قلیل بر لباس یا شیء متنجّس ریخته شود نه آنكه لباس یا شیء متنجّس وارد آب قلیل گردد.

بنابر این چنانچه لباس یا آن شیء از اشیایی باشد که با یک بار شستن پاک می‌شود، با فرو بردن در آب قلیل پاک می‌شود ولی آب قلیل (بنابر فتوی یا احتیاط واجب) نجس می‌گردد.

عدم اعتبار توالی دفعات شستشو:

مسأله4:

در مواردی که برای تطهیر تعدّد در شستن لازم است، پی در پی بودن دفعات شستن لازم نیست؛ بنابراین لباسی که نیاز به دو بار شستن دارد، چنانچه در یک روز یک بار و در روز دیگر بار دیگر شسته شود کافی است.

جواز تأخیر اخراج غساله:

مسأله 5:

در مواردی که فشار دادن برای خارج نمودن غساله لازم است (مثل مورد تطهیر لباس متنجّس با آب قلیل)، لازم نیست که فشار فوراً و بدون فاصله بعد از شستن انجام شود امّا این کار به قدری تأخیر انداخته نشود که موجب خشک شدن مقدار قابل توجّهی از آب غساله گردد.

 بنابراین تأخیر اخراج غساله در ماشین های لباس شویی از زمان رسیدن آب به لباس ها  اشكال ندارد.

 

جریان قاعده تبعیت:

مسأله 6:

اگر لباس و مانند اینها نجس شده باشد، چنانچه نجاستی باشد كه به یك بار شستن نیاز دارد و آن را در ظرف پاک و مانند آن بگذارند و یک مرتبه آب روی آن بریزند و خالی كنند، (هرچند آبِ قلیل باشد) پاک می‌‌شود و ظرف آن هم به تبعیّت پاک می‌‌گردد و چند بار شستن لازم نیست.

 امّا اگر در ظرفِ نجس بگذارند ، با آب قلیل و بنابر احتیاط واجب با آب کر باید سه مرتبه این کا ر را انجام دهند و آب به قسمت¬های متنجّس ظرف برسد، در این صورت ظرف هم پاک می‌‌شود.

مسأله 7:

اگر لباس و مانند آن را با آب قلیل آب بكشند و به اندازه معمول فشار دهند تا آبی كه با آن شسته شده جدا شود، آبی كه پس از پاک شدنِ آن شیء در آن می‌ماند، به قاعده تبعیت پاک است.

مسأله 8:

در تطهیر لباس با ماشین‌‌های لباس شویی، چنانچه لباس‌‌ها مطابق با دستور شرعی شسته شده باشد، بعد از پاک شدن لباس ها، محفظه ثابت یا گردان ماشین و قسمت داخلی درب ماشین و مانند آن هم (که عرفاً وسیله شستشو به حساب می‌آیند و معمولاً موقع شستن، با لباس نجس و یا آب‌هایی که در شستشو استعمال می شود در ارتباط است) با تبعیّت پاک می‌‌شوند و نیاز به آب کشیدن یا رسیدن آب پاك به آنها ندارند و اینكه فرد می داند آب نجس قبلاً به آنجا رسیده مضرّ نیست.

همچنین اگر قبل از شروع تطهیر شرعی لباس ها با آب مطلق در ماشین لباس شویی، به جهت نظافتِ لباس ها، مواد شوینده ریخته می شود كه آب را مضاف  كند و داخل ماشین لباس شویی به سبب استفاده از پودر مذكور و لباس های متنجّس نجس می شود،  لكن پس از تطهیر لباس ها با آب مطلق در مراحل بعد، قاعده تبعیّت در مورد ماشین لباس شویی جاری می شود كه توضیح آن گذشت و نجاست سابق مضرّ نیست.

امّا اگر محفظه ماشین لباس شویی قبل از قرار دادن لباس های متنجّس در آن برای تطهیر، از سابق نجس باشد، قاعده تبعیت در مورد آن جاری نمی شود، و تطهیر محفظه نیاز به رسیدن آب به قسمت های متنجّس دارد.

 

عدم صدق آنیه بر محفظه ماشین لباس شویی:

مسأله 9:

داخل ظروفی را كه در عرف عرب زبانان به آنها (إناء و آنیه) اطلاق می شود، چنانچه به مثل خون یا ادرار یا مدفوع یا منی نجس شود، با آب قلیل و همچنین بنابر احتیاط واجب با آب کر ، باید سه مرتبه شست.

 ولی محفظه ثابت و محفظه گردان در ماشین های لباس شویی از مصادیق اناء و آنیه نیست و حكم ظرف را ندارد.

 

حكم اتّصال آب داخل مخزن ماشین به  آب كر و قطع اتّصال آن:

مسأله 10:

اگر ماشین لباس شویی در ابتدا متّصل به آب لوله كشی شهر (آب كر) باشد، و آب كر در حال اتّصال به آب لوله كشی شهر به تمام اجزاء لباس های متنجّس (هر چند به طور غیر همزمان و به سبب گردش مخزن دوّار) برسد و سایر شرایط تطهیر (مثل زوال عین نجاست) هم رعایت گردد كافی است، و در این صورت قطع بعدی اتّصال آب از كر  یا پایین تر بودن سطح آب از لباس ها مضرّ نیست.

و امّا اگر فرض شود آب درون مخزن جمع شده و اتّصال آب داخل مخزن به آب لوله كشی شهر قطع شود، سپس محفظه دوّار شروع به گردش نماید:

الف. اگر سطح آب قلیل برابر با  لباس های متنجّس یا بالاتر باشد به گونه ای كه تمام آنها همزمان داخل آب باشند و سایر شرایط تطهیر (مثل زوال عین نجاست) هم رعایت شود كافی در تطهیر است.

ب. اگر سطح آب پایین تر از لباس ها است، چنانچه لباس متنجّس در قسمت پایین بوده و ابتداء آب كر به آن رسیده، سپس اتّصال قطع شود و سایر شرایط تطهیر هم رعایت شود كافی است.

ج. اگر لباس متنجّس در قسمت بالا بوده و آب كر به آن نرسیده، چنانچه با  گردش محفظه دوّار آب پاك قلیل به آن برسد و سایر شرایط تطهیر هم رعایت گردد، باز هم كافی است.

د. اگر لباس های متنجّس در هر دو قسمت، بالای سطح آب و زیر سطح آن باشد، آب پاك در حال اتّصال به آب كر به لباس های زیر سطح آب رسیده و با وجود سایر شرایط تطهیر پاك می شوند و آب مخزن نیز به سبب اتّصال به لوله كشی شهر در صورت عدم تغییر به اوصاف نجاست نجس نمی شود، سپس اتّصال آب به كر قطع شده و با حركت مخزن دوّار لباس های متنجّس رویین هم وارد آب قلیل پاك شده و با وجود سایر شرایط تطهیر پاك می شوند.

شایان ذكر است با لحاظ اینكه در ماشین های لباس شویی تعداد دفعات شستشو  و آب كشی و اتّصال به آب لوله كشی شهری (آب كر) متعدّد است، لذا چنانچه در مراحل اولیه بعض شرایط تطهیر محقّق نشود، در ماشين های لباس شويی با فرض مذكور، در مراحل بعد مكلّف می تواند یقین یا اطمینان به تحقّق شرایط شستشو پيدا كند، بنابراین وسواسی و  دقّت-های عقلی نابجا و بی مورد و احتمالات ضعیفه در بقاء نجاست لباس ها صحیح نیست.

 

مسأله11:

در مبحث تطهیر با ماشین های لباس شویی، وظیفه مجتهد بیان حكم شرعی و تبیین شبهات حكمیّه است، و امّا تشخیص موضوعات محضه مرتبط با آن، با مكلّف است، و از شؤون افتاء محسوب نمی شود. [1]

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1] استفتاء خصوصی کتبی از معظم له – استفتاء شفاهی (حضوری و تلفنی) با نجف اشرف –  توضیح المسائل جامع، ج1، فصل مطهرات و فصل آب ها – منهاج الصالحین، ج1، کتاب المطهرات –  العروة الوثقی، ج1، کتاب المطهرات

 


مجوز استفاده از قالب مذهبی یاسین براي اين دامنه داده نشده , برای دریافت مجوز قالب بر روی لینک ، ( درخواست مجوز ) کلیک کنید