استخاره دو نوع است:

الف. به معنای طلب خیر از خداوند متعال است كه در واقع، نوعی دعا است و فرد از خداوند متعال می­خواهد كه آنچه خیر است و به صلاح اوست در مورد امر خاص یا مطلق امور برایش پیش آورد، این نوع استخاره در هر عمل مشروعی كه انسان تصمیم بر انجام آن دارد مطلوب است و اختصاص به مورد تحیّر و تردید ندارد.

ب. عملی است كه فرد در موارد تحیّر و تردید با قرآن یا تسبیح یا رقعه و مانند آن انجام می­دهد و از خداوند متعال طلب خیر می­نماید، این نوع استخاره مخصوص موارد حیرت و دو دلی است كه راهی برای تعیین مورد صلاح و خیر نیست و به قصد رجاء انجام می­شود و نتیجه آن كشف واقع نیست بلكه رفع سرگردانی و دو دلی در تصمیم گیری و انتخاب است.

در چه مواردی جای استخاره نیست؟

استخاره در چند جا جایگاه ندارد و صحیح نیست:

الف. قبل از تحقیق در مواردی كه تحقیق و بررسی و مشورت ممكن و نتیجه بخش است.

ب. بعد از تحقیق و مشورت و اثبات خوبی یا بدی عمل.

ج. مواردی كه خلاف شرع است مثل سقط جنین، ارتباط نامشروع، دریافت وام ربوی.

د. برای تفأّل و پیش­گویی و اطّلاع از غیب مثل اینكه آیا در امتحانات قبول می­شود یا خیر؟ آیا در آینده كسب و كارش رونق پیدا كرده و خوب می­شود یا خیر؟ آیا فلانی او را دوست دارد یا نه؟ آیا در آینده صاحب اولاد خواهد شد یا نه؟ یا در پیدا كردن دزد و قاتل و مانند آن مثل موردی كه وسیله­ای از او سرقت شده و به فردی مشكوك است و استخاره می‌كند كه دزد همین فرد است یا نه. معمولاً در این گونه موارد از نعمت تفكّر، تعقّل، مشورت و بررسی در انتخاب مقصود كمتر استفاده می­شود و فرد می­خواهد چشم بسته زحمت آن را به دوش استخاره اندازد و این روش كار صحیحی نیست. لذا شایسته است انسان در اموری كه می­خواهد درباره آن تصمیم بگیرد ابتدا تأمّل و دقّت كند و با افراد با تجربه و مورد اطمینان مشورت نماید و از طُرُق عقلایی كه برای تشخیص مصلحت وجود دارد بهره برد و در صورتی كه با این كارها تحیّر او برطرف نشد اگر خواست استخاره نماید.

آیا عمل بر طبق استخاره در موارد تحیّر واجب است؟

عمل بر طبق استخاره، واجب نیست ولی مخالفت با استخاره گاهی موجب ندامت و پشیمانی می­شود.

آیا چند بار استخاره كردن برای یك كار صحیح است؟

استخاره برای رفع حیرت و تردید است. بنابراین بعد از برطرف شدن حیرت و تردید با استخاره اول تكرار آن معنا ندارد مگر آنكه موضوع یا شرایط آن تغییر كند هر چند به اینكه مقداری صدقه دهد. ^[1]

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1] نسخه ابتدایی و اصلی توضیح المسائل جامع، ج 1 ، ص 800 و 801  –   استفائات آیت الله سیستانی، ج 1، ص 148و 149، س 216 تا 219