Notice: Use of undefined constant DS - assumed 'DS' in /var/www/html/fa/templates/kh_yasin/ftmyn/kh.framework.php on line 20

Notice: Undefined variable: KH_TEMPLATE_MODULE_STYLES in /var/www/html/fa/templates/kh_yasin/component.php on line 27
اهمیّت و آیات و روایات پیرامون زکات مال [زکات]
Logo

اهمیّت و آیات و روایات پیرامون زکات مال [زکات]

 

اهمیت و آیات و روایات پیرامون

"زکات مال"

زکات مانند نماز از ضروریات دین یعنی از جمله واجبات قطعی آیین اسلام است و از نظر اسلام در آن حدّ از اهمیت است که در قرآن کریم عموماً هر جا دستور به نماز آمده به دنبال آن دستور به پرداخت زکات ذکر شده است. خداوند متعال در قرآن کریم تقریباً در (‌30) مورد، زکات را تذکّر داده است و در بسیاری از این موارد (در حدود 26 آیه) آن را قرین نماز و همراه آن ذکر کرده است: «و أقیموا الصلاة و آتوا الزکاة» [1]

«و نماز را به جا آورید و زکات را بپردازید.»

همچنین قرآن کریم در مورد نشانه های مردمان با ایمان می فرماید:

«قد أفلح المؤمنون. الذين هم في صلاتهم خاشعون . والذين هم عن اللغو معرضون. والذين هم للزكاة فاعلون.» [2]

«به راستی مؤمنان رستگار شدند، آنان که در نمازشان خاشع هستند و آنان که از لغو و کارهای بیهوده روی گردانند و آنان که دستور زکات را انجام می‌دهند.»

زکات یکی از عوامل مهم تحقّق عدالت اجتماعی و مبارزه با فقر و محرومیّت و پر کردن فاصله های طبقاتی است، زکات موجب تزکیه نفس و پاک سازی روح و جان از حبّ دنیا و مال دوستی است. زکات عامل پدید آمدن روحیه بخشندگی، تعاون و نوع دوستی در انسان و وسیله قرب به خداوند متعال است. زکات شاخه ای از درخت ایمان است که بدون آن درخت ایمان در نهاد انسان کامل نیست. از این رو این فریضه الهی در ردیف مهم ترین عبادات یعنی نماز قرار گرفته و حتی شرط قبولی نماز شمرده شده است و نپرداختن آن آثار سوء و عواقب خطرناک دنیوی و أخروی را به همراه دارد.

و در حدیث نقل شده است که امیر المؤمنین علیه السلام فرمودند:

«... همانا زکات همراه نماز مایه تقرّب مسلمانان به خداوند متعال قرار داده شده است. بنابراین کسی که زکات را با طیب خاطر اداء کند کفاره گناهان او محسوب می شود و مانع و حاجبی در مقابل آتش برای او خواهد بود ... .» [3]

در روایت نقل شده است که راوی به امام صادق علیه السلام عرض کرد:

«کدام یک از اعمال بعد از شناخت خدا أفضل است؟ حضرت فرمودند: بعد از شناخت خداوند متعال چیزی معادل نماز نیست و شیئی بعد از شناخت خدا و نماز، برابر ارزش زکات نیست و بعد از آن چیزی معادل ارزش روزه نمی باشد و پس از آن شیئی معادل حج محسوب نمی شود و آغازگر همه آنها معرفت و شناخت ما اهل بیت علیهم السلام است و انتهاء و ختم همه آنها نیز معرفت و شناخت ما اهل بیت علیهم السلام می باشد ... .»  [4]

و روایت شده است كه حضرت رضا علیه السلام فرمودند:

«خداوند متعال به سه چیز امر کرده که سه چیز دیگر با آنها قرین و همراه است: به نماز و زکات با هم امر کرده است، بنابر این کسی که نماز می خواند ولی زکات نمی دهد، نماز وی قبول نمی شود، و به سپاسگزاری خود با سپاسگزاری از پدر و مادر با هم امر نموده است و کسی که نسبت به پدر و مادر خود شکرگزار نباشد خدا را شکرگزاری نکرده است، و به رعایت تقوا و صله رحم با هم امر کرده است، بنابراین کسی که صله رحم نکند، از خداوند متعال پروا نکرده و تقوای الهی ندارد .» [5]

و در حدیث نقل شده که امام صادق علیه السلام از پدران بزرگوارشان علیهم السلام از امیر‌المؤمنین علیه السلام روایت کرده‌اند که حضرتش فرمودند:

«... ‌زکات پل اسلام است، کسی که زکات بپردازد از پل می گذرد و کسی که از پرداخت آن خودداری کند، در قبل از پل حبس خواهد ماند و زکات غضب پروردگار متعال را خاموش می کند... .» [6]

همچنین نقل شده است که امام كاظم علیه السلام فرمودند:

«زكات برای تأمین قوت تهیدستان و افزایش دارایی های توانگران وضع شده است .» [7]

و نیز روایت شده است که امام صادق علیه السلام فرمودند:

«.... خداوند عزّوجلّ در دارایی های توانگران به اندازه ای كه نیاز تهیدستان را تأمین كند حقّی واجب كرد. اگر خداوند می دانست كه آنچه برای تهیدستان مقرّر داشته كفایتشان نمی كند، حق بیشتری واجب می كرد، (ولی خداوند متعال آگاه است كه حقّ معیّن شده در مال أغنیاء برای فقراء كافی است) بنابراین تهیدستی فقیران نه به سبب كم بودن این فریضه (زكات) است بلكه از آن روست كه توانگران حقوق فقراء را نمی پردازند .» [8]

و در حدیث نقل شده که امام صادق علیه السلام فرمودند:

«سخاوتمند نیست کسی که مال خود را به ناحقّ و در مسیری که سزاوار نیست خرج می کند بلکه سخاوتمند کسی است که آنچه را خداوند متعال در مالش از زکات و غیر زکات واجب کرده بپردازد و بخیل آن کسی است که حقّ خداوند متعال را در مالش نپردازد .» [9]

و از امام صادق علیه السلام روایت شده است که حضرت فرمودند:

«... خداوند به خاطر شیعیانی که زکات می پردازند، بلا را از کسانی که زکات نمی پردازند دفع می کند و اگر همه زکات را ترک کنند، هلاک خواهند شد... .» [10]

و روایت شده که امام کاظم علیه السلام فرمودند:

«.... دارایی های خود را با دادن زكات حفظ كنید.... .» [11]

و در حدیث نقل شده است كه امام صادق علیه السلام از پدران بزرگوار خویش نقل می‌فرمایند که رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند:

«پیوسته امّت من در خیر و خوبی خواهند بود تا هنگامی که به یکدیگر خیانت نکنند و امانت داری را مراعات نمایند و زکات اموال خود را بپردازند ولی موقعی که از این وظایف سر باز زنند، به قحطی و خشک سالی گرفتار خواهند شد .» [12]

و نقل شده است که امام باقر علیه السلام فرمودند:

«در کتاب رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم یافتیم که آن حضرت فرمودند:

... زمانی که مردم از دادن زکات خودداری کنند، زمین برکات خود را از مردم منع می کند و از زراعت ها و میوه ها و معادن، استفاده های مطلوب بدست نمی‌آید... .»  [13]

و روایت شده که امام رضا علیه السلام فرمودند:

«.... هر گاه زكات پرداخت نشود، چهارپایان دچار مرگ و میر می شوند .» [14]

برای اطلاع از احکام تفصیلی "زکات مال" اینجا را کلیک نمایید.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[1] سوره بقره آیه 43

[2] سوره مؤمنون آیات 1 تا 4

[3] وسائل الشیعه ج9ص15 ح15باب1 وجوب الزکاة

[4] امالی شیخ طوسی ج2مجلس روز جمعه 17 ذی قعده 457 ص305

[5] وسائل‏الشيعة ج 9 ص 25 ح10 باب 3 تحريم منع الزكاة

[6] امالی شیخ طوسی ج2جزء18ص136

[7] علل الشرايع ص368 ح1 باب90 علّة الزكاة

[8] علل اشرايع ص369 ح2  باب90 علّة الزكاة 

[9] امالی شیخ طوسی ج2جزء17 مجلس17 ص89

[10] اصول الکافی ج2 ص451 ح1باب إن الله یدفع بالعامل عن غیر العامل

[11] فروع الکافی ج4ص61 ح5باب النوادر

[12] وسائل‏الشيعة ج 9 ص 25 ح9 باب3- تحريم منع الزكاة

[13] اصول الكافی ج2 ص374 ح2 باب فی عقوبات المعاصی العاجلة

[14] امالی شیخ طوسی ج1 جزء3ص77

 

مدارک تمام مطالب و پاسخ به مسائلی که در این سایت می بینید در ارشیو مجموعه موجود است و در صورت لزوم قابل ارائه است